Δευτέρα 12 Μαΐου 2014

Τα Τριάντα Βιβλία που θα έπρεπε να έχει διαβάσει ο καλλιεργημένος άνθρωπος. Από τον Νίκο Δήμου.

Πολλοί από σας μου ζητήσατε τον κατάλογο των "30 βιβλίων" που χρησιμοποιούσα στο μάθημα της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας.
Από τον Μεσαίωνα ως το 1950 αυτές είναι οι επιλογές μου (αυστηρά προσωπικές). Δεν είναι η λίστα που έδινα στους μαθητές μου - εκεί είχα αντικαταστήσει μερικά βιβλία, λόγω δυσκολίας:
Δάντης: Η Θεία Κωμωδία
Βοκκάκιος: Το Δεκαήμερο
Μονταίνι: Τα Δοκίμια
Ραμπελαί: Γαργαντούας
Θερβάντες: Δον Κιχώτης
Σαίξπηρ: Άπαντα
Ντε Φόου: Ροβινσώνας Κρούσος
Σουίφτ: Ταξίδια του Γκιούλιβερ
Βολτέρος: Καντίντ και άλλες ιστορίες
Γκαίτε: Φάουστ
Τζαίην Ώστεν: Περηφάνια και Προκατάληψη
Μπαλζάκ: Μπάρμπα Γκοριό ή οποιοδήποτε από την «Ανθρώπινη Κωμωδία»
Σταντάλ: Το κόκκινο και το μαύρο
Β. Ουγκώ: Οι Άθλιοι
Πόε: Διηγήματα
Φλομπέρ: Μαντάμ Μποβαρύ
Ντίκενς: Νταίηβιντ Κόπερφιλντ
Μοπασάν: Διηγήματα
Ντοστογέφσκυ: Δαιμονισμένοι (ή/και όποιο άλλο από τα 4 αριστουργήματα: Έγκλημα και Τιμωρία, Αδελφοί Καραμαζόφ, Ο Ηλίθιος)
Τολστόι: Πόλεμος και Ειρήνη ή/και Άννα Καρένινα).
Τσέχοφ: Διηγήματα
Μέλβιλ: Μόμπυ Ντικ
Ντίκινσον: Ποιήματα
Τουαίην: Χωκ Φιν
Φ. Κάφκα: Η Δίκη (ή/και Το Κάστρο)
Προυστ: Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο
Τζόυς: Οδυσσέας
Τόμας Μαν: Το μαγικό βουνό (ή/και Δόκτωρ Φάουστους, Μπούντενμπρουκς)
Ρ. Μούζιλ: Ο Άνθρωπος χωρίς Ιδιότητες
Τ. Σ. Έλιοτ: Ποιήματα.
Αυτά είναι τα τριάντα βιβλία που (νομίζω πως) ο κάθε καλλιεργημένος άνθρωπος θα έπρεπε να έχει διαβάσει. Όχι μόνο επειδή είναι τα καλύτερα - αλλά επειδή είχαν μεγάλη επιρροή και καθόρισαν την πορεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η επιλογή έγινε από την Ευρώπη, εκτός Ελλάδας. Στην Ευρωπαϊκή λογοτεχνία συγκαταλέγω και την Αμερικάνικη - μια και είναι η ίδια κουλτούρα.
Φυσικά ο αριθμός τριάντα είναι αυθαίρετος - έκοψα μεγάλους ποιητές όπως τους Βιγιόν, Ντον, Χέλντερλιν, Πούσκιν, Μπωντλαίρ, Ρίλκε, Μπρεχτ και Λόρκα, φιλοσόφους όπως τους Καρτέσιο, Σπινόζα, Καντ, Σοπενάουερ και Νίτσε (οι δύο τελευταίοι είναι και σπουδαίοι λογοτέχνες) τις αδελφές Μπροντέ, τον Στερν και τον Γκόγκολ...
Επίσης, μια και μιλάμε για λογοτεχνία, δεν αναφέρω σημαντικά βιβλία επιστημονικού λόγου που άλλαξαν την σκέψη της ανθρωπότητας όπως: "Ο Πλούτος των Εθνών" του Άνταμ Σμιθ, "Το Κεφάλαιο" του Μαρξ, "Η Καταγωγή των Ειδών" του Δαρβίνου και η "Ερμηνεία των Ονείρων" του Φρόυντ.
Μη με ρωτήσετε για ελληνικές μεταφράσεις. Όσα έργα γράφτηκαν Αγγλικά, Γαλλικά ή Γερμανικά, τα έχω διαβάσει στο πρωτότυπο. Για τις γλώσσες που δεν γνώριζα (π.χ. Ρώσικα, Ισπανικά) είχα πάλι ξενόγλωσσες μεταφράσεις. Εκτός από τον Ντοστογέφσκυ όπου διάβασα τις μεταφράσεις του Άρη Αλεξάνδρου. Για την Θεία Κωμωδία καλή ελληνική μετάφραση δεν υπάρχει - βρείτε μία ξένη.
**
Το κείμενο είναι αναδημοσίευση από το εξαιρετικό μπλογκ του Νίκου Δήμου http://doncat.blogspot.com/
(Στη φωτογραφία:O Τολστόι λίγο πριν πεθάνει, στο κτήμα του, στη Γιάσναγια Πολιάνα, με το αγαπημένο του άλογο τη Ντελίρ.)
 

Γράμμα ενός πατέρα στο γιο του..

Γράμμα του πατέρα στο γιο του....

«Εάν μια μέρα με δεις "γέρο"... εάν λερώνομαι όταν τρώω και δεν μπορώ να ντυθώ... έχε υπομονή. Θυμήσου πόσο καιρό μου πήρε για να σου τα μάθω...
Εάν όταν μιλάω μαζί σου επαναλαμβάνω τα ίδια πράγματα, μην με διακόπτεις, άκουσε με. Oταν ήσουν μικρός κάθε μέρα σου διάβαζα το ίδιο παραμύθι μέχρι να σε πάρει ο ύπνος.

Όταν δεν θέλω να πλυθώ μην με μαλώνεις και μην με κάνεις να αισθάνομαι ντροπή... Θυμήσου όταν έτρεχα από πίσω σου και έβρισκες δικαιολογίες όταν δεν ήθελες να πλυθείς. Όταν βλέπεις την άγνοιά μου στις νέες τεχνολογίες, δώσε μου χρόνο και μη με κοιτάς ειρωνικά, εγώ είχα όλη την υπομονή να σου μάθω το αλφάβητο.

Όταν κάποιες φόρες δεν μπορώ να θυμηθώ ή χάνω τον συνειρμό των λέξεων, δώσε μου χρόνο για να θυμηθώ και εάν δεν τα καταφέρνω μην θυμώνεις... Το πιο σπουδαίο πράγμα δεν είναι εκείνο που λέω αλλά η ανάγκη που έχω να είμαι μαζί σου και κοντά σου και να με ακούς.

Όταν τα πόδια μου είναι κουρασμένα και δεν μου επιτρέπουν να βαδίσω μην μου συμπεριφέρεσαι σαν να ήμουν ένα "βάρος", έλα κοντά μου με τα δυνατά σου μπράτσα, όπως έκανα εγώ όταν ήσουν μικρός και έκανες τα πρώτα σου βήματα.

Όταν λέω πως θα ήθελα να "πεθάνω"... μη θυμώνεις, μια μέρα θα καταλάβεις τι είναι αυτό που με σπρώχνει να το πω. Προσπάθησε να καταλάβεις πως στην ηλικία μου δεν ζεις, επιβιώνεις. Μια μέρα θα ανακαλύψεις ότι παρόλα τα λάθη μου πάντοτε ήθελα το καλύτερο για σένα, για να σου ανοίξω τον δρόμο.

Βοήθησέ με να περπατήσω, βοήθησέ με να τελειώσω τις ημέρες μου με αγάπη και υπομονή.

Σε αγαπώ παιδί μου...»

Κυριακή 11 Μαΐου 2014

Μαμά, μια λέξη.. Χίλια πρόσωπα..

Μάνα είναι μόνο μια, μου 'λεγε πάντα η γιαγιά μου, σε κάθε τσακωμό με τη μαμά μου.. Και είχε δίκιο, αλλά πολλές φορές αργούμε να το καταλάβουμε.. Και έρχεται μια μέρα σαν και αυτή και ξαφνικά το θυμόμαστε..
Κάθε φορά που ένας λόγος δικός μας γίνεται ενα δάκρυ δικό της, κάθε φορά που ο θυμός μας γίνεται η λύπη της, εκείνη είναι πάντα εκεί χαρούμενη, γεμάτη υπομονή, γιατί ήξερε.. Ήξερε, από την πρώτη στιγμή που άκουσε αυτά τα λόγια "Συγχαρητήρια, είστε έγκυος..", ότι δεν θα την παιδεύαμε μόνο εννιά μήνες, αλλά μια ολόκληρη ζωη..
Ακόμα και το πρώτο κλάμα μας, όταν γεννηθήκαμε της γέμισε χαρά.. Ακόμα και όταν έφηβοι πια, της λέγαμε πάνω στο θυμό μας, "παράτα με", ήταν εκείνη που αμέσως τρέχαμε όταν "βρίσκαμε τα σκούρα"..
Κάθε μέρα, κάθε στιγμή, όση κούραση και να υπήρχε πάντα εκεί άγρυπνος φρουρός και σύμβουλος..
Όλοι μας μικροί και μεγάλοι θα θυμόμαστε στιγμές, που είχαμε πει διάφορα και μόνο μια λέξη έβγαινε απο το στόμα της "πάντα θα σ' αγαπώ, γιατί είμαι η μαμά σου".. Το μόνο συναίσθημα για εκείνη ήταν η αγάπη για τα παιδιά της..
Θυμάμαι μια φορά στα γενέθλια μου, δεκαέξι χρονών, είχαμε τσακωθεί.. Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα να μου δώσει το δώρο, δεν είπε λέξη.. Μου είχε πάρει ένα ημερολόγιο, θυμάμαι.. Στην πρώτη σελίδα μου είχε γράψει, "Ό,τι και να γίνει, ό,τι και να κάνεις, εγώ πάντα θα σ' αγαπώ.."
Καμιά αγάπη δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτήν που νιώθει μια μάνα για το παιδί της..
Από τις πρώτες μέρες με τα πρώτα κλάματα, με τα πρώτα χτυπήματα, με τους πρώτους μας καβγάδες, με τους πρώτους μας έρωτες και απογοητεύσεις, με τα ανισόρροπα συναισθήματα μας στην εφηβία, με τα προβλήματα στη σχολή, στη δουλειά, στην οικογένεια, με τα παιδια, πάντα εκεί με μια αγκαλιά και ένα χάδι.. Πάντα μ' ενα χαμόγελο και μια καρδιά γεμάτη αγάπη.. Μ' ενα βλέμα ζεστασιάς..
Σε όλες τις μανούλες του κόσμου αξίζουν όλα τα βραβεία, όλα τα μετάλλια, και όλες οι τιμές.. Γιατί τελικά μια μόνο μέρα δεν φτάνει, για να τιμήσουμε το έργο της και την αγάπη που προσφέρει.. Μα όλος ο χρόνος και πάλι δεν είναι αρκετός, χρειάζεται μια ολόκληρη ζωή.. Μια ολόκληρη ζωή, πρέπει να τους δείχνουμε ότι η αγάπη αυτή έχει δύο πλευρές, την αγάπη της μαμάς και την αγάπη του παιδιού..
Κάποτε είχα διαβασει " Μανούλα μου μια φορά με γέννησες και 1000 σε παιδεύω μα 100 σε αγαπώ και 1000 σε λατρεύω..". Το αφιερώνω σε όλες τις μανούλες του κόσμου..
Χρόνια πολλά μανούλα, σ' αγαπώ πολύ,
από τα παιδιά σου με αγάπη, σ' όλον τον κόσμο ν' ακουστεί..
Όποτε το διαβάζω κλαίω..
~Speri Stylianopoulou~

Κυριακή 16 Μαρτίου 2014

Ρομαντικές.. κατευθύνσεις..

Πολλές νύχτες βρισκόμαστε μόνοι και δεν ξέρουμε αν η ζωή ή τελικά ο ίδιος ο εαυτός μας μας οδήγησε εκεί.. Και μέσα σε όλες αυτές τις μοναχικές σκέψεις, μόνο ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και μια ζεστή φωτιά, μπορεί να γίνει η καλύτερη συντροφιά.. 
Όμως γιατί να χάσουμε από μέσα μας αυτό το υπέροχο συναίσθημα του ρομαντισμού, επειδή απλά είμαστε μόνοι; Νομίζω ότι λίγη μουσική θα μας ταξίδευε.. Θα μας γέμιζε λίγη αίσθηση ρομαντισμού.. Θα μας έκανε να νιώσουμε πως τελικά υπάρχει μια ωραία ζεστή συντροφιά κάπου εκεί έξω, αρκεί να την ανακαλύψουμε..
Ακούγοντας, λοιπόν,  αυτά τα τραγούδια  και χορεύοντας με τη φαντασία μας σε ένα μαγευτικό ερωτικό χορό αρχίζουμε το ταξίδι και (γιατί όχι;) την αναζήτηση προς.. τη συντροφιά..
Καλή ακρόαση και καλό βράδυ.. :-)
~Speri Stylianopoulou~